Deskundig in palliatieve zorg
William Koevoets (57) werkt als verpleegkundige op de dagbehandeling van het Antoni van Leeuwenhoek (AVL). Dagelijks ontmoet hij patiënten die weten dat ze niet meer beter worden. ‘60 tot 70 procent van hen zitten in een palliatief traject.’ Zijn ervaringen met het afscheid nemen van zijn ouders hebben zijn kijk op palliatieve zorg voorgoed veranderd.

Persoonlijk verlies en onvolledige gesprekken
‘Het enige wat wij wisten, was dat mijn ouders gecremeerd wilden worden. Hoe ze over hun laatste fase dachten en wat ze wilden, was nooit bespreekbaar.’ Tijdens de laatste levensdagen van zijn moeder was er onenigheid tussen William en één van zijn broers over de te nemen medische stappen. Dit maakte de situatie extra complex en leidde tot stress en onzekerheid.

De verlossende woorden van de verpleeghuisarts
Een keerpunt kwam met de betrokkenheid van de verpleeghuisarts. ‘Ze zei: “We moeten dit niet meer doen. Ik adviseer u niet meer op vakantie te gaan, want het kan weleens heel snel gaan.”’ Dit hielp de familie een besluit te nemen en zorgde voor een rustige afronding. ‘Het was goed te weten dat we de juiste keuze maakten, en die laatste momenten waren vredig.’

‘U schiet er letterlijk niks mee op’
‘Mijn vader had hartfalen. Hij ging ’s morgens het ziekenhuis in en is voordat de nacht begon overleden. De behandeld arts stelde nog voor om de oorzaak te onderzoeken. Op de vraag van mijn vader “Wat schuift dat?” antwoordde de arts eerlijk: “U schiet er letterlijk niks mee op.”’ Deze eerlijke, directe benadering van de arts hielp zijn vader te besluiten om niets meer te doen.

De missende gesprekken: Wat William had willen weten
‘Waar ligt voor jou de grens? Wanneer zeg je ik wil niet meer of ik kan niet meer? Heb je die grens überhaupt? Wat vind je belangrijk dat we voor je doen? Hoe wil je afscheid nemen van de wereld? Wil jij afscheid nemen van ons, of moeten wij afscheid nemen van jou? Wat vind jij daarin belangrijk? Het had zo geholpen om te weten wat zij wilden in hun laatste fase.’

I’ve got you under my skin
Het heeft hem aangemoedigd om proactief gesprekken aan te gaan met zijn patiënten. ‘Het is niet altijd gemakkelijk om hiermee te beginnen, maar zelfs een klein zaadje planten kan veel betekenen,’ zegt hij. William heeft een tatoeage laten zetten, waarin de as van zijn ouders is verwerkt. ‘Mijn ouders zitten niet alleen in mijn hart, maar nu heb ik ze ook under my skin.’

Een les voor de toekomst
Met zijn eigen ervaring én tatoeage inspireert hij patiënten om na te denken over hun wensen en om deze bespreekbaar te maken; om proactief te zijn in het bespreken van wensen en grenzen, zodat er geen onnodige twijfels en conflicten ontstaan in de laatste levensfase.